Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), inşaat sektörünün nabzını tutan 2025 yılı üçüncü çeyrek yapı izin istatistiklerini kamuoyu ile paylaştı. Veriler, inşaat faaliyetlerinde geçen yılın aynı dönemine kıyasla belirgin bir hareketlilik olduğunu ortaya koydu. Özellikle yapı ruhsatı verilen binaların yüzölçümündeki yüksek artış oranı dikkatleri üzerine çekti.
Yapı ruhsatı yüzölçümü yüzde 42,6 arttı
TÜİK verilerine göre, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen binaların yüzölçümü, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 42,6 oranında artış gösterdi. Bu artış sadece yüzölçümü ile sınırlı kalmadı. Aynı dönemde yapı ruhsatı verilen bina sayısında yüzde 22,3’lük bir yükseliş kaydedilirken, daire sayısındaki artış oranı ise yüzde 54,0 olarak gerçekleşti.
En büyük payı konut binaları aldı
Ruhsat verilen yapıların kullanım amaçları incelendiğinde, konut üretiminin ağırlığını koruduğu görüldü. Toplam yüzölçümü içerisinde en yüksek pay, yüzde 67,8 ile iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binaların oldu. Bu binalar için verilen ruhsatların toplam alanı 37,8 milyon metrekareye ulaştı. Konut dışı yapılarda ise sanayi binaları ve depolar öne çıktı. Bu kategori, 6,2 milyon metrekarelik yüzölçümü ile konutları takip etti.
Ruhsatların çoğu belediyelerce verildi
Yapı ruhsatı süreçlerinde yetkili idarelerin dağılımına bakıldığında, belediyelerin baskın rolü istatistiklere yansıdı. 2025 yılı üçüncü çeyreğinde yapı ruhsatı verilen toplam yüzölçümün yüzde 78,0’ı belediyeler tarafından onaylandı. Geriye kalan yüzde 22,0’lık kısım ise belediye sınırları dışındaki alanlarda yetkili olan diğer idareler, il özel idareleri ve organize sanayi bölgeleri gibi kurumlar tarafından ruhsatlandırıldı.
Yapı kullanma izin belgeleri yükseldi
Tamamlanan binaların kullanıma açılması anlamına gelen yapı kullanma izin belgesi (iskan) istatistiklerinde de artış gözlemlendi. Bir önceki yılın aynı çeyreğine göre, iskan verilen bina sayısı yüzde 5,6 oranında artarken, daire sayısı ve yüzölçümündeki artış oranı yüzde 22,8 olarak kaydedildi. Bu dönemde yapı kullanma izin belgesi verilen binaların toplam yüzölçümünde en yüksek payı 21,5 milyon metrekare ile yine konut amaçlı binalar oluşturdu.
Arındırılmış verilerde düşüş gözlendi
İstatistikler takvim ve mevsim etkilerinden arındırıldığında ise farklı bir tablo ortaya çıktı. Takvim etkisinden arındırılmış seriye göre yapı ruhsatı yüzölçümü yıllık bazda yüzde 40,9 artış gösterse de, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seride bir önceki çeyreğe göre yüzde 2,7 oranında bir azalış tespit edildi. Benzer şekilde, bir önceki çeyreğe göre mevsim etkisinden arındırılmış ruhsatlı bina sayısı yüzde 7,0 ve daire sayısı yüzde 7,2 oranında geriledi.
