İnşaat ve tadilat süreçlerinde en çok dikkat edilen noktalardan biri, duvarların pürüzsüz bir şekilde hazırlanmasıdır. Alçı, bu hazırlık aşamasında hem estetik görünüm hem de boya uygulamasının kalitesi için kritik bir rol üstlenir. Fakat çoğu zaman merak edilen soru, duvara tek kat mı yoksa birkaç kat alçı mı uygulanması gerektiğidir.
Her duvar aynı koşullara sahip olmadığı için bu sorunun tek bir cevabı yoktur. Uygulama yapılacak yüzeyin yapısı, düzgünlüğü ve kullanılacak malzemeler, çekilecek alçı katmanlarının sayısını doğrudan etkiler. Bu nedenle doğru karar, hem duvarın dayanıklılığını artıracak hem de dekoratif açıdan tatmin edici sonuçlar sağlayacaktır.
Duvara Alçı Çekmenin Amacı Nedir?
Duvara alçı çekmenin asıl amacı, yüzeyi hem düzgünleştirmek hem de boyaya, sıvaya ya da dekoratif kaplamaya hazır hale getirmektir. Tuğla, beton veya brüt yüzeylerin doğal hali pürüzlüdür; bu haliyle boya tutmaz, düzgün görünmez. İşte burada alçı devreye girer. Alçı sayesinde duvarın hataları kapatılır, çatlaklar doldurulur, yüzey pürüzsüz bir hale gelir. Böylece boya hem daha kolay uygulanır hem de çok daha estetik durur. Kısacası alçı, işin temelini sağlamlaştıran bir adımdır.
Bir diğer önemli amaç da dayanıklılıktır. Alçı, duvarın nefes almasını sağlar; nemi dengeler, küf oluşumunun önüne geçer. Ayrıca duvarı darbelere karşı koruyan bir tabaka görevi görür. Usta gözüyle baktığımızda, alçı çekilmiş bir duvar ile çekilmemiş bir duvar arasında dağlar kadar fark vardır. Alçısı düzgün atılmış bir yüzey, hem ev sahibini hem de ustayı memnun eder. Çünkü güzel bir boya işi, ancak sağlam bir alçı uygulamasının üzerine yapılır.
Kaç Kat Alçı Çekilmeli?
Alçı sıva kat sayısı, yüzeyin mevcut durumuna, istenen son kaliteye ve uygulama türüne göre belirlenir. Alçı sıva işlemi, tek katla sınırlı kalmayan bir süreçtir. Genellikle 2 ila 3 kat arasında uygulanır, ancak bu sayı projenin gereksinimlerine göre artabilir. İşte katmanların genel dağılımı:
- İlk Kat (Kaba Sıva): Bu kat, duvarın temel düzeltmelerini yapar ve yüzeyi hazırlar. Kalınlığı 6-20 mm arasında olabilir. Eğer duvar çok engebeli veya hasarlıysa, bu kat daha kalın tutulur.
- İkinci Kat (İnce Sıva): Kaba katmanın üzerine çekilir ve yüzeyi daha düz hale getirir. Kalınlığı 3-5 mm civarındadır. Bu kat, son kat için ideal bir zemin oluşturur.
- Üçüncü Kat (Saten veya Perdah Sıvası): Opsiyonel bir son kat olup, boya öncesi pürüzsüzlük sağlar. Genellikle 1-2 mm kalınlığında uygulanır ve parlak bir görünüm verir.
Bazı durumlarda, yüzey zaten düzgünse tek kat saten sıva yeterli olabilir, ancak profesyonel uygulamalarda katmanlı yaklaşım önerilir.
Doğru Kat Sayısını Belirleme Yöntemleri
Alçı uygulamalarında kat sayısını rastgele seçmek yerine, şu faktörleri göz önünde bulundurarak karar verin:
- Yüzey Durumu: Duvarın veya tavanın düzgünlüğünü kontrol edin. Eğer tuğla, beton veya eski sıva gibi pürüzlü bir zemin varsa, en az 2 kat sıva şarttır. Ölçüm araçlarıyla (mastar veya su terazisi) engebeleri tespit edin.
- Kalınlık İhtiyacı: Toplam sıva kalınlığı 6 mm'den az olmamalı, aksi takdirde çatlak riski artar. Eğer 20 mm'den fazla kalınlık gerekiyorsa, katmanları bölerek uygulayın – her katın kuruması için 24-48 saat bekleyin.
- Uygulama Amacı: İç mekan dekorasyonu için 3 kat ideal olabilir, çünkü saten kat boyayı daha iyi tutar. Dış mekan veya nemli alanlarda ise su bazlı özel alçılar kullanılarak kat sayısı artırılabilir.
- Malzeme Türü: Farklı alçı çeşitleri (örneğin, makine sıvası veya el sıvası) kat sayısını etkiler. Saten alçı gibi ince türler genellikle 1-2 kat ile sınırlıdır, ancak kaba alçı için daha fazla kat gerekebilir.
Alçı kat sayısı, yüzeyin durumu, istenen kalite ve malzeme türüne bağlı olarak genellikle 2-3 kat arasında değişir; kaba sıva ile başlayan süreç, ince ve saten sıva ile tamamlanarak pürüzsüz bir zemin sağlar. Doğru kat sayısını belirlemek için yüzeyin düzgünlüğü, kalınlık ihtiyacı ve uygulama amacı gibi faktörler dikkatlice değerlendirilmeli, böylece hem boya kalitesi artırılmalı hem de duvarın uzun ömürlü olması sağlanmalıdır.
