İnşaat projelerinin hayata geçirilmesi, temel altyapı ihtiyaçlarının karşılanmasına bağlıdır. Bu ihtiyaçların başında ise şüphesiz enerji gelir. İnşaat sürecinde kullanılacak vinçler, beton mikserleri, kaynak makineleri ve aydınlatma gibi yüksek güç gerektiren ekipmanlar, standart mesken elektriği ile çalıştırılamaz. İşte bu noktada devreye "Şantiye Elektrik Aboneliği" girer.

Bu rehberde, bir inşaat projesi için geçici şantiye elektrik aboneliğinin ne olduğundan başlayarak, başvuru sürecine, maliyetlere ve inşaat bittikten sonra yapılması gerekenlere kadar tüm detayları adım adım bulabilirsiniz.

Şantiye Elektriği Nedir ve Neden Gerekir?

Şantiye elektrik aboneliği, adından da anlaşılacağı üzere, yalnızca inşaat süreci boyunca geçerli olan geçici bir abonelik türüdür. Amacı, inşaat halindeki yapının ihtiyaç duyduğu yüksek ve genellikle üç fazlı (380-400 Volt) enerjiyi sağlamaktır.

Insaat Santiye Elektrigi

Evlerimizde kullandığımız standart elektrik (220 Volt, tek fazlı) ile şantiye elektriği arasında hem teknik hem de mali açıdan büyük farklar vardır:

  1. Teknik Fark: Şantiye ekipmanları yüksek güç çektiği için daha kalın kablolar ve farklı bir voltaj altyapısı gerektirir.

  2. Mali Fark: Şantiye elektriği, EPDK tarafından "ticarethane" veya "sanayi" tarifesi grubunda değerlendirilir. Bu, birim kWh bedelinin, devlet destekli mesken tarifesine göre çok daha yüksek olduğu anlamına gelir. Örneğin, 2025 yılı verilerine göre mesken elektriğinin düşük kademesi yaklaşık 1,50 TL/kWh iken, şantiye elektriği (ticarethane ile aynı) yaklaşık 3,46 TL/kWh üzerinden faturalandırılır. Ayrıca KDV oranı da meskende %8 iken şantiyede %18'dir.

Bu yüksek maliyet, inşaat bittikten sonra bir an önce kalıcı mesken aboneliğine geçişi teşvik etmek için tasarlanmıştır.

Şantiye Elektrik Aboneliği Nasıl Alınır? 4 Adımda Başvuru Süreci

Şantiye elektriği alma süreci, belirli bir planlama ve evrak takibi gerektirir. Süreci şu temel adımlara ayırabiliriz:

1. Adım: Yasal Zemin ve Proje Hazırlığı

Başvurunuzun temelini oluşturacak iki kritik belge vardır:

  • İnşaat Ruhsatı: Elektrik dağıtım şirketine başvurabilmek için öncelikle ilgili belediyeden alınmış geçerli bir inşaat ruhsatınız olmalıdır. Ruhsatsız bir yapıya resmi şantiye elektriği aboneliği yapılması mümkün değildir.

  • Onaylı Elektrik Projesi: Bir elektrik mühendisi ile anlaşarak, şantiyenizin güç ihtiyacını, panonun yerini, kablo güzergahlarını ve güvenlik önlemlerini gösteren teknik bir şantiye elektrik projesi çizdirmeniz gerekir. Bu proje, başvurudan önce ilgili elektrik dağıtım şirketinin teknik birimine sunulur ve onaylatılır.

2. Adım: Gerekli Belgelerin Toplanması

Başvurunuzu yapacağınız dağıtım şirketine sunmak üzere eksiksiz bir dosya hazırlamanız süreci hızlandıracaktır. Başvuranın gerçek kişi (arsa sahibi) veya tüzel kişi (müteahhit firma) olmasına göre bazı belgeler değişiklik gösterir.

Tüm Başvurular İçin Gerekli Temel Belgeler:

  • İnşaat Ruhsatı: (Belediyeden alınmış, onaylı).

  • Onaylı Elektrik Projesi: (Dağıtım şirketince onaylanmış).

  • Tapu veya Mülkiyet Belgesi: (Arsanın veya yapının mülkiyetini gösterir belge).

  • Başvuru Dilekçesi: (Adres, ada/parsel bilgileri ve talep edilen sözleşme gücünü (kW) içerir).

  • Zorunlu Deprem Sigortası (DASK): Poliçe numarası talep edilebilir.

  • En Yakın Komşu Abone Numarası: Bu bilgi, dağıtım şirketinin bağlantı noktasını hızlıca tespit etmesi için istenir.

  • Enerji Müsaadesi Belgesi: Özellikle yüksek güç taleplerinde veya OSB gibi özel bölgelerde, dağıtım şirketinin talep ettiğiniz gücü verebileceğine dair teknik onay belgesidir.

Başvuran Gerçek Kişi (Arsa Sahibi) İse Ek Olarak:

  • Kimlik belgesi fotokopisi (T.C. kimlik numaralı).

  • (Gerekirse) İkametgah belgesi.

Başvuran Tüzel Kişi (Müteahhit Firma) İse Ek Olarak:

3. Adım: Başvuru ve Sözleşme

Dosyanız tamamlandığında, inşaatın bulunduğu bölgedeki yetkili elektrik dağıtım şirketinin müşteri hizmetleri merkezine başvurmanız gerekir.

  1. Evraklarınız incelenir ve eksik yoksa başvurunuz işleme alınır.

  2. Dağıtım şirketi, talep ettiğiniz gücün şebekeden karşılanıp karşılanamayacağını (enerji müsaadesi) kontrol eder.

  3. Onay verildiğinde, "Perakende Satış Sözleşmesi" veya "Geçici Abonelik Sözleşmesi" imzalamanız için davet edilirsiniz.

4. Adım: Mali Yükümlülükler ve Bağlantı

Sözleşme imzasından sonra, aboneliğin aktifleşmesi için belirli ücretlerin ödenmesi gerekir:

  • Güvence Bedeli: Bu, dağıtım şirketinin olası borçlara karşılık aldığı bir depozitodur. Talep edilen sözleşme gücüne (kW) göre hesaplanır. 2025 yılı itibarıyla küçük bir şantiye için bu bedel ortalama 5.000 TL civarında başlayabilir, ancak güç arttıkça bu rakam da yükselir. Bu bedel, abonelik iptal edildiğinde (borcunuz yoksa) geri iade edilir.

  • Bağlantı ve Sayaç Bedeli: İlk bağlantı, sayaç montajı ve damga vergisi gibi tek seferlik masraflardır.

Ödemeler tamamlandıktan sonra dağıtım şirketinin teknik ekipleri sahaya gelir. Onaylı projeye uygun olarak şantiye panosunun montajını yapar, sayacı takar ve en yakın hattan enerji bağlantısını gerçekleştirir.

Bağlantı Ne Kadar Sürer? Evraklarınız tam ve şebeke altyapısı (hat, trafo) mevcutsa, bağlantı genellikle birkaç iş günü içinde tamamlanır. Ancak, şantiyeniz için yeni bir direk dikilmesi, ek hat çekilmesi veya trafo kurulması gerekiyorsa, bu süre birkaç haftayı bulabilir.

İnşaat Sürecinde Bilinmesi Gerekenler

  • Faturaları Kim Öder? Bu, arsa sahibi ile müteahhit arasındaki sözleşmeye bağlıdır. Genellikle abonelik müteahhit firma adına açılır ve faturalar proje maliyetinin bir parçası olarak müteahhit tarafından ödenir.

  • Güç Artırımı Gerekirse: İnşaat ilerledikçe daha fazla güce ihtiyaç duyarsanız (örn; kule vinç kurulumu), dağıtım şirketine "güç artırımı" talebinde bulunabilirsiniz. Bu, ek proje tadilatı ve ek güvence bedeli ödemesi gerektirebilir.

  • Jeneratör Kullanımı: Şebeke bağlantısı gecikirse kısa süreli jeneratör kullanılabilir, ancak jeneratörün yakıt ve bakım maliyeti, şebeke elektriğine göre çok daha yüksektir. Uzun vadede ekonomik bir çözüm değildir.

  • Voltaj Dalgalanmaları: Ağır makinelerin anlık devreye girmesi şantiyelerde voltaj dalgalanmalarına neden olabilir. Hassas ofis ekipmanları (bilgisayar vb.) kullanılacaksa regülatör (voltaj düzenleyici) kullanmak faydalı olacaktır.

İnşaat Bitti! Şantiye Elektriğini Meskene Çevirme

İnşaat tamamlandığında ve en önemlisi Yapı Kullanma İzin Belgesi (İskân) alındığında, şantiye elektriğinin acilen kapatılıp kalıcı aboneliklere geçilmesi şarttır.

İskânsız Binada Şantiye Elektriği Kullanımı: İskân alınana kadar bina yasal olarak "inşaat" statüsündedir ve mesken aboneliği açılamaz. Bu durumda oturanlar, mecburen pahalı şantiye tarifesinden elektrik kullanmaya devam eder. Bu durum hem ekonomik değildir hem de tek sayaçtan kaynaklanan borç sorunları ve güvenlik riskleri barındırır.

Meskene Geçiş İşlemi (İskân Alındıktan Sonra):

  1. Şantiye Aboneliği İptali (Fesih): Önce, mevcut şantiye aboneliğinin iptali için dağıtım şirketine (e-Devlet veya müşteri merkezi üzerinden) başvurulur. Ekipler son okumayı yapar, varsa borcunuz tahsil edilir ve güvence bedeliniz iade edilir.

  2. Yeni Mesken Aboneliği Başvurusu: İskân belgesi, tapu, kimlik, DASK poliçesi gibi standart mesken aboneliği belgeleriyle, her bağımsız bölüm (daire, dükkan) için ayrı ayrı kalıcı abonelik başvurusu yapılır.

  3. Yeni Sözleşme: Mesken tarifesi üzerinden yeni güvence bedeli yatırılır ve yeni sözleşmeler imzalanır.

Bu geçiş yapılmazsa, iskân alınmış olmasına rağmen şantiye elektriği kullanmaya devam etmek, gereksiz yere yüksek faturalar ödemenize neden olacaktır.