Kaba inşaatın tamamlanması, binanın ana hatlarının (beton, duvar, çatı) bittiği anlamına gelir. İnce işler ise bu alanı yaşanabilir bir mekana dönüştüren, estetik ve fonksiyonel detayları içeren aşamalardır. Bu işlerin doğru sıralanması, malzemelerin zarar görmemesi, işçiliklerin üst üste binmemesi (örneğin, boyadan sonra parke döşenmesi) ve verimli bir şantiye süreci için önemlidir.
İşte kaba inşaat sonrası ince işler için ideal 10 aşamalı sıralama:
1. Elektrik ve Mekanik Tesisat Alt Yapısı
Kaba inşaat biter bitmez, duvarlar henüz sıvanmamışken elektrik kabloları, su boruları (temiz ve pis su), ısıtma sistemi (kalorifer, yerden ısıtma) boruları ve havalandırma kanalları gibi "gömülü" sistemler döşenir. Bu aşama, binanın sinir sistemi ve damar ağı gibidir; tüm fonksiyonlar bu alt yapı üzerine kurulur.
Duvar kırma (kanal açma) ve borulama işlemleri bu aşamada tamamlanır. Tesisatların sızdırmazlık testleri yapılır ve elektrik hatlarının ana bağlantı noktaları (buatlar) belirlenir. Bu işler bittikten sonra sıva ve şap aşamasına geçilir, çünkü tüm bu sistemler sıva ve şapın altında gizlenecektir.
2. Sıva İşlemleri (Kaba ve İnce Sıva)
Tesisat döşemesi tamamlandıktan sonra duvarlardaki ve tavanlardaki tüm yüzeyler sıva ile kaplanır. Sıva, öncelikle tesisat borularının üzerini kapatır, duvar yüzeyindeki eğrilikleri ve boşlukları giderir (kaba sıva) ve düzgün bir alt zemin oluşturur (ince sıva).
Aynı zamanda, sıva işlemi duvarların nefes almasına yardımcı olur ve ses/ısı yalıtımına katkı sağlar. Bu aşama, boya ve kaplamalar öncesindeki en önemli zemin hazırlığıdır ve duvarların nihai düzgünlüğünü belirler.
3. Şap Dökülmesi
Duvarlar sıvanırken veya hemen sonrasında, zeminler tesviye edilir. Şap, zemin döşemesinden (parke, seramik) önce dökülen çimento bazlı harçtır ve zemini tamamen düz (terazisinde) hale getirir. Yerden ısıtma sistemleri yapıldıysa, boruların üzeri şap ile kapatılır.
Şapın dökülmesi, tüm mekanların zemin kodlarını eşitler ve sonraki kaplama malzemeleri için pürüzsüz bir yüzey sağlar. Şapın kuruması (priz alması) için belirli bir süre beklenmesi gerektiğinden, bu süreç planlamada dikkate alınmalıdır.
4. Su Yalıtımı (Islak Hacimler)
Şap ve sıva kuruduktan sonra, özellikle banyo, tuvalet, mutfak ve balkon gibi "ıslak hacimlerde" su yalıtımı (izolasyon) yapılır. Bu, suyun alt katlara veya bitişik duvarlara sızmasını engelleyen kritik bir koruma katmanıdır.
Sürme esaslı veya membran tipi yalıtım malzemeleri kullanılır. Yalıtım, seramik döşemesinden önce yapılmak zorundadır. Bu aşamanın atlanması veya yanlış yapılması, gelecekte büyük nem ve yapısal hasar sorunlarına yol açar.
5. Alçıpan, Asma Tavan ve Kartonpiyer
Tüm kaba sıva ve şap işleri bittikten sonra, iç mekanda estetik düzenlemelere geçilir. Tesisatları (özellikle havalandırma kanalları, spot aydınlatma kabloları) gizlemek veya tavan yüksekliğini düzenlemek için alçıpan asma tavanlar yapılır.
Oda bölmeleri için alçıpan duvarlar veya dekoratif amaçlı nişler ve kartonpiyer (tavan-duvar birleşim süslemeleri) bu aşamada uygulanır. Bu işlemler, mekana hacimsel karakterini vermeye başlar.
6. Saten Alçı ve Zımpara
Asma tavanlar ve sıvalı duvarlar üzerine son kat düzeltme işlemi yapılır. Saten alçı, duvarlara boya öncesi pürüzsüz, cam gibi bir yüzey kazandırmak için çekilir. Bu, sıvanın üzerindeki küçük gözenekleri ve hataları kapatır.
Alçı kuruduktan sonra, tüm yüzeyler zımparalanarak boyaya hazır hale getirilir. Bu aşama, ışığı doğru yansıtacak pürüzsüz duvarlar elde etmek için çok önemlidir ve işçilik kalitesi nihai görünümü doğrudan etkiler.
7. Islak Hacim Kaplamaları (Seramik, Fayans)
Boya öncesi yapılması gereken son "ıslak ve kirli" iş, banyo, mutfak ve balkonların seramik/fayans ile kaplanmasıdır. Su yalıtımı yapılmış zemin ve duvarlara, seçilen seramikler yapıştırılır ve ardından derz dolguları çekilir.
Bu işin boyadan önce yapılması tercih edilir; çünkü seramik yapıştırıcıları, harçlar ve derz dolguları etrafa sıçrayabilir ve temiz duvarları kirletebilir. Ayrıca, bu alanların kaplanması, mekanın genel temizliğe geçişini kolaylaştırır.
8. Astar ve Boya Uygulamaları
Mekandaki tüm kirli ve ıslak imalatlar bittikten sonra (seramikler dahil), zeminler temizlenir ve boya işlemine başlanır. Önce tüm saten alçılı yüzeylere astar uygulanır. Astar, boyanın yüzeye daha iyi tutunmasını sağlar ve boya sarfiyatını azaltır.
Astar kuruduktan sonra, tavanlardan başlanarak duvarlara doğru seçilen renkte en az iki kat boya uygulaması yapılır. Boya işlemi, parke ve mobilya montajından önce yapılarak, bu malzemelerin boya lekelerinden korunması sağlanır.
9. Zemin Döşemeleri ve Kapı Montajı
Boyanın tamamen kurumasının ardından, mekanın "temiz" işlerine geçilir. Salon, odalar ve koridorlar gibi kuru hacimlere parke, laminat veya lamine döşemesi yapılır. Parke döşemesi, şapın nem oranının uygun seviyeye düşmesinin ardından yapılmalıdır.
Zemin döşemesi bittikten sonra (veya bazen eş zamanlı olarak), iç oda kapılarının kasaları ve kanatları monte edilir. Kapıların parke seviyesine göre ayarlanması gerektiğinden, parke sonrası montajı tercih edilir.
10. Sabit Mobilya, Vitrifiye ve Armatür Montajı
İnce işlerin son aşaması, mekanın kullanıma hazır hale getirilmesidir. Mutfak dolapları, banyo dolapları, vestiyer gibi sabit mobilyaların montajı yapılır. Parkeden sonra yapılan süpürgelikler bu aşamada takılır.
Son olarak, banyolara klozet, lavabo (vitrifiye) ve bataryalar (armatürler) takılır. Elektrik tesisatının prizleri, anahtarları ve aydınlatma armatürleri (lambalar, spotlar) monte edilerek daire "oturuma hazır" hale getirilir.
